Verklaring Global Center on Adaptation (GCA)
Klimaatadaptatie vraagt blijvende inzet en bescherming van de waarheid
Inleiding
Het Global Center on Adaptation (GCA) geeft deze verklaring af naar aanleiding van de aanhoudende berichtgeving door de Nederlandse publieke omroep NOS. GCA hecht groot belang aan de rol van een vrije en onafhankelijke pers. Een goed geïnformeerd publiek debat is essentieel, zeker over mondiale thema’s als klimaatverandering. Tegelijkertijd vraagt journalistieke vrijheid om zorgvuldigheid, context en waarheidsgetrouwe verslaggeving.
Met zorg constateert GCA dat recente publicaties en uitzendingen van de NOS onjuiste en misleidende informatie bevatten over de organisatie en haar leiding. Deze berichtgeving kan verwarring veroorzaken bij partners, medewerkers en donoren, en het vertrouwen aantasten in een organisatie die wereldwijd een sleutelrol vervult in de aanpak van de klimaatcrisis. GCA heeft daarom een verzoek tot rectificatie ingediend bij de NOS en een officiële klacht bij de NOS-Ombudsman, vanuit de verantwoordelijkheid voor de missie die GCA dient: het versnellen van klimaatadaptatie wereldwijd.
De missie van GCA
Het Global Center on Adaptation is de wereldwijd leidende organisatie die zich volledig richt op het helpen van landen, steden en gemeenschappen zich aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering. Vanuit het beginsel van klimaatrechtvaardigheid (dat degenen die het minst hebben bijgedragen aan de crisis nimmer de zwaarste gevolgen ervan mogen ondervinden) ontwikkelt GCA concrete oplossingen voor de meest kwetsbare gemeenschappen.
Via partnerschappen met onder meer de Afrikaanse Ontwikkelingsbank en de Afrikaanse Unie draagt GCA bij aan het Africa Adaptation Acceleration Program (AAAP), dat inmiddels de weerbaarheid van meer dan honderd miljoen mensen heeft vergroot. Door klimaatrisico’s structureel mee te nemen in grote investeringen (in infrastructuur, landbouw, gezondheidszorg en waterbeheer) worden gemeenschappen voorbereid op een toekomst waarin klimaatverandering dagelijkse realiteit is.
Betrokkenheid bij de Wereldbank
De bewering van de NOS dat GCA geen betrokkenheid zou hebben bij projecten van de Wereldbank is onjuist. GCA werkt sinds haar oprichting nauw samen met de Wereldbank binnen het Africa Adaptation Acceleration Program (AAAP) en levert daarbij technische expertise, klimaatrisico-analyses en beleidsadvies voor tientallen door de Bank gefinancierde projecten. Deze samenwerking is door zowel GCA als de Wereldbank officieel en schriftelijk bevestigd. Dit is ook gedeeld met de NOS.
Resultaten, transparantie en toezicht
GCA is een organisatie met een hoge mate van transparantie. De organisatie is onderworpen aan Nederlands recht, wordt jaarlijks gecontroleerd door externe accountants, en verantwoordt elke ontvangen euro rechtstreeks aan haar donoren. Donoren voeren hun eigen audits uit en hebben, net als de Boston Consulting Group (BCG) in haar onafhankelijke evaluatie, bevestigd dat de werkzaamheden van GCA aantoonbare impact hebben en bijdragen aan de wereldwijde adaptatie-inspanningen.
De aangehaalde 20 miljard dollar is geen claim van directe financiering door GCA, maar weerspiegelt de gezamenlijke waarde van projecten waarbij GCA technische ondersteuning biedt. Dit is een internationaal gebruikelijke manier om inzicht te geven in de schaal waarop een organisatie impact genereert. Deze methodiek is volledig transparant en afgestemd met donoren en toezichthouders.
Ongefundeerde verwijten en suggestieve vraagstelling
In plaats van in te gaan op de vele onderbouwde antwoorden, kiest de NOS ervoor om door te gaan met suggestieve berichtgeving en een reeks nieuwe vragen, gebaseerd op niet verifieerbare beweringen. Deze aanpak, die zich grotendeels richt op veronderstellingen en persoonlijke interpretaties, doet geen recht aan de feiten. GCA heeft de NOS eerder uitvoerig geïnformeerd, relevante documenten gedeeld en toelichting gegeven. Toch is gebleken dat deze informatie grotendeels buiten beschouwing is gelaten.
Leiderschap en organisatiecultuur
Het werk van GCA vraagt om sterke leiding, hoge standaarden en grote betrokkenheid. Dat is ook de cultuur die binnen de organisatie wordt nagestreefd. De afgelopen jaren heeft GCA belangrijke stappen gezet in het versterken van interne waarborgen, klachtenprocedures en leiderschapstrainingen. Alle meldingen worden zorgvuldig behandeld en geëvalueerd.
Ten aanzien van de opmerkingen van de NOS over het staatsbezoek aan Kenia; De speech van de directeur was op het nadrukkelijke verzoek van de gastheer, de president van Kenia.
Ten aanzien van de opmerkingen van de NOS over de werksfeer binnen GCA moet worden opgemerkt dat er nimmer een formele klacht is binnengekomen over het leiderschap binnen GCA, ook niet via de vertrouwelijke klokkenluidersregeling.
Tot slot: het bredere belang
De wereld staat voor een ongekende opgave. Klimaatverandering treft miljoenen mensen en vraagt om onmiddellijke actie. Klimaatadaptatie is geen keuze, maar noodzaak. Terwijl in sommige landen klimaatontkenning terrein wint, is het des te belangrijker dat media bijdragen aan het versterken — niet het ondermijnen — van publieke steun voor deze agenda.
Door het verspreiden van onjuiste informatie over instellingen die zich inzetten voor het publieke belang, wordt de mondiale samenwerking op klimaatadaptatie verzwakt. Dat is niet in het belang van Nederland, noch van de wereldgemeenschap. De klimaatadaptatie-agenda vraagt onverminderd de inzet van alle landen, organisaties en media. De wereld kan zich geen afleiding, misleiding of verdeeldheid veroorloven in de strijd tegen de gevolgen van klimaatverandering.
GCA blijft, ondanks deze omstandigheden, met volle overtuiging werken aan weerbaarheid, samenwerking en hoop voor de meest kwetsbaren en voor de generaties die na ons komen.
Global Center on Adaptation (GCA)
Rotterdam /21 oktober 2025
